Chociaż jeszcze nie odkryliśmy żadnego życia na Marsie, planeta jest daleka od spokoju. W głębinach odkryto fale sejsmiczne aktywnej geologicznie Czerwonej Planety.
Pierwszy zestaw danych z sondy Mars InSight NASA dał nam pierwszy bezpośredni dowód na trzęsienia Marsa. To stawia planetarny profil aktywności sejsmicznej gdzieś pomiędzy Ziemią (wysoko) a Księżycem (nisko).
Seria artykułów szczegółowo opisujących nowe wyniki InSight pojawiła się właśnie w specjalnym wydaniu Nature.
„Jest to pierwsza misja skupiająca się na bezpośrednich pomiarach geofizycznych każdej planety innej niż Ziemia i dała nam pierwsze prawdziwe zrozumienie wewnętrznej struktury Marsa i procesów geologicznych” – mówi geolog Nicholas Schmerr z University of Maryland.
„Te dane pomagają nam zrozumieć, jak działa planeta, jej poziom sejsmiczności, jak jest aktywna i gdzie jest aktywna”.
InSight, lądownik zaprojektowany, aby powiedzieć nam więcej o tym, co znajduje się wewnątrz Marsa, poczuł pierwsze wstrząsy w kwietniu ubiegłego roku dzięki sejsmicznemu instrumentowi do eksperymentu struktury wewnętrznej (SEIS).
Na Marsie pierwszy szok nie był wystarczająco silny, aby go zmierzyć. Jednak w ciągu 235 marsjańskich dni urządzenie zarejestrowało 174 wstrząsy. Spośród nich 150 było wstrząsami o wysokiej częstotliwości, podobnymi do tych zarejestrowanych podczas eksperymentów Apollo na Księżycu.
Pozostałe 24 to jednak trzęsienia ziemi o niskiej częstotliwości. Jest to naprawdę interesujące, ponieważ chociaż geolodzy planetarni uważają, że Mars był kiedyś aktywny tektonicznie, powszechnie uważa się, że planeta jest teraz dość cicha.
„Pozostałe 24 mają głównie niską częstotliwość, a ich kształty widmowe podlegają tym samym prawom skalowania, co trzęsienia ziemi i księżycowe trzęsienia, co prowadzi nas do wniosku, że mają one pochodzenie tektoniczne” – napisał zespół w artykule podsumowując wyniki.
“Charakterystyka tych widm jest zgodna z oczekiwaniami odległych wydarzeń tektonicznych.”
Ponadto sposób, w jaki fale rozchodzą się przez skorupę, można wykorzystać do śledzenia trzęsień ziemi z powrotem do ich źródła. Trzy z 24 trzęsień ziemi były wystarczająco silne, aby podjąć taką próbę.
Zespołowi udało się prześledzić dwa z trzech trzęsień ziemi w regionie Cerberus Fossey, gdzie można znaleźć serię pęknięć spowodowanych uskokami, które rozszczepiły skorupę. Dowody sugerują, że był aktywny tektonicznie i wulkanicznie w ostatnich czasach, to znaczy w ciągu ostatnich 10 milionów lat.
Ale to nie wszystko. InSight jest nie tylko wyposażony w przyrządy sejsmiczne, ale także mierzy atmosferę i geologię otoczenia miejsca lądowania.
Z orbiterów wiemy, że na Marsie mogą występować atmosferyczne fale grawitacyjne – zmarszczki w płynach, takich jak gazy i ciecze. W artykule na temat atmosfery marsjańskiej InSight przedstawił katalog różnych typów takich fal w atmosferze Marsa.
Odkryli też infradźwięki w marsjańskiej atmosferze.
„Na podstawie tych pomiarów odkryliśmy marsjańskie infradźwięki i nieoczekiwane podobieństwo między turbulencjami atmosferycznymi na Ziemi i Marsie” – piszą naukowcy. „Przewidujemy, że obserwacje marsjańskiej atmosfery prowadzone przez InSight będą kluczem do zdolności przewidywania i dalszych badań”.
W innym artykule zespół naukowców zbadał pole magnetyczne planety w miejscu lądowania InSight. Stwierdzono, że Mars ma dość słabe pole magnetyczne, które, jak się uważa, przyczynia się do jego niegościnnej natury.
Ale wyniki pokazują, że Mars nie zawsze był taki.
„Odkryliśmy, że pole jest dziesięć razy silniejsze niż przewidują modele satelitarne” – piszą naukowcy. „Znajdujemy namagnesowane skały pod powierzchnią, w odległości ~ 150 km od miejsca lądowania”.
Podsumowując, wyniki pokazują, że Mars był kiedyś zupełnie innym miejscem. I, oczywiście, mogliby pomóc w informowaniu załogowych misji na planetę – nie tylko mówiąc nam, czego się spodziewać, ale także gdzie szukać, aby znaleźć więcej wskazówek dotyczących tajemnic Marsa.
W międzyczasie misja InSight jest zaplanowana na kolejny rok na Ziemi … musimy więc dowiedzieć się więcej o tym, co kryje się pod tajemniczą czerwoną powierzchnią.
Praca została opublikowana w specjalnym wydaniu czasopisma Nature. Możesz je znaleźć tutaj, tutaj, tutaj, tutaj, tutaj i tutaj.
Źródła: Zdjęcie: ESA / DLR / FU Berlin
