W zeszłym roku globalna współpraca naukowców przeszła do historii wraz z odsłonięciem pierwszego bezpośredniego zdjęcia czarnej dziury. Mamy teraz wspaniały sequel – najbliższe spojrzenie na strumień odrzutowy wyrzucany przez supermasywną czarną dziurę.
Supermasywna czarna dziura znajduje się w sercu niezwykle jasnego kwazara 3C 279, 5 miliardów lat świetlnych od Ziemi. Kwazary to jedne z najjaśniejszych obiektów kosmicznych, jakie znamy: galaktyki z kolosalnymi czarnymi dziurami.
Ostatnio opublikowane wyniki pochodzą w rzeczywistości z tych samych obserwacji, które dały historyczne zdjęcie czarnej dziury. 3C 279 był jednym z czterech obiektów wtórnych w serii obserwacji – a teraz astronomowie uzyskali ekscytujące wyniki.
Wiemy już, że kiedy materia wpada w nicość głodnej supermasywnej czarnej dziury, część tej materii – otaczający ją gaz i pył – przyspiesza prawie do prędkości światła. W rezultacie czarna dziura wypluwa relatywistyczne dżety najszybciej rozprzestrzeniających się cząstek w znanym wszechświecie.
Jest to jeden z wybuchowych dżetów, które zespół EHT uchwycił z niespotykaną dotąd szczegółowością, śledząc drogę aż do dysku akrecyjnego czarnej dziury.
Uzyskano niezwykłe wyniki dla nauki o czarnych dziurach – opierając się na symulacjach i obserwacjach w niskiej rozdzielczości przez tak długi czas, nadal nie rozumiemy, jak funkcjonują te tajemnicze obiekty i co tak naprawdę napędza dżety, które widzimy.
„Bardziej szczegółowe informacje na temat właściwości źródła, takich jak konfiguracja pola magnetycznego i szczegółowy bilans energetyczny dżetu, będą przedmiotem dalszych badań” – podsumowują autorzy w artykule.
Wyniki zostały opublikowane w Astronomy and Astrophysics.
Źródła: Zdjęcie: (J.Y. Kim (MPIfR) / Boston University Blazar Program (VLBA and GMVA) / EHT Collaboration)
