Masywne gwiazdy nie umierają cicho. Ich śmierć – spektakularne eksplozje, które potrafią przyćmić światło całych galaktyk – a teraz astronomowie odkryli najpotężniejszą z nich wszystkich.
Supernowa, nazwana SN2016aps, została odkryta podczas przeglądu PanSTARRS Transient Review 22 lutego 2016 roku w galaktyce znajdującej się 4,5 miliarda lat świetlnych od Ziemi.
Teraz astronomowie ustalili, że czapki SN2016 eksplodowały 500 razy jaśniej niż typowe wybuchy supernowych. Mówią, że jest to najjaśniejsza, najbardziej energetyczna i być może nawet najbardziej masywna supernowa, jaką kiedykolwiek widzieliśmy.
„SN2016aps robi wrażenie pod wieloma względami” – wyjaśnił astronom Edo Berger z Uniwersytetu Harvarda. „Nie tylko jest jaśniejsza niż jakakolwiek inna supernowa, jaką kiedykolwiek widzieliśmy, ale ma kilka właściwości i cech, które sprawiają, że jest rzadka w porównaniu z innymi eksplozjami gwiazd we wszechświecie”.
Chociaż szczyt jasności osiągnął szczyt w styczniu 2016 r., Obserwacje SN2016aps nie ograniczały się do tego okresu. Po wykryciu supernowej w danych PanSTARRS astronomowie uważnie obserwowali, jak obiekt ściemnia się w czasie, proces, który wciąż trwa.
Przyjrzeli się również danym aż do szczytu w styczniu 2016 roku i zobaczyli, że SN2016aps zniknął na kilka tygodni przed wybuchem.
Całkowita energia kinetyczna SN2016aps wynosiła około 5 × 1052 erg, co odpowiada poziomowi słynnej hipernowej SN1998bw z 1998 roku, pochodzącej od gwiazdy progenitorowej o masie 25-40 razy większej od masy Słońca. Ale szczytowa jasność SN2016aps wynosiła 4,3 × 1044 erg, ponad 40 razy jaśniejsza niż szczytowa jasność SN1998bw 1 × 1043 erg.
„Intensywne uwolnienie energii z tej supernowej wskazuje na niewiarygodnie masywnego gwiazdorskiego protoplastę” – powiedział Berger. „Ta gwiazda była co najmniej 100 razy większa od naszego Słońca”.
Mimo to jest mało prawdopodobne, aby sama gwiazda mogła spowodować tak kolosalną eksplozję. W rzeczywistości jest w tym coś naprawdę osobliwego, co pokazały obserwacje spektroskopowe supernowej.
„Ustaliliśmy, że w ostatnich latach przed wybuchem gwiazda emitowała potężną powłokę gazu, gdy pulsowała gwałtownie” – powiedział astronom Matt Nicholl z University of Birmingham. „Zderzenie szczątków wybuchu z tą masywną powłoką doprowadziło do niesamowitej jasności supernowej. To znacznie dodało oliwy do ognia ”.
Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie Nature Astronomy.
Źródła: Zdjęcie: (M.Weiss)
